ดัชนี (Index) คือ ค่าทางสถิติที่แสดงให้เห็นถึงลักษณะการเปลี่ยนแปลงของสิ่งต่าง ๆ เช่น ดัชนีราคา ดัชนีเงินเฟ้อ ดัชนีอัตราดอกเบี้ย เป็นต้น

ทำให้

ดัชนีหุ้น (Stock Market Index) คือ ค่าทางสถิติที่แสดงให้เห็นถึงลักษณะการเปลี่ยนแปลงของผลการดำเนินงานของตลาดหุ้นหรือหมวดธุรกิจของตลาดหุ้น เช่น SET, DJIA, Nikkei 225 เป็นต้น

วิธีคำนวณดัชนีหุ้น

ถ่วงน้ำหนักด้วยมูลค่าตลาด (Market Capitalization Weighting) หรือก็คือหุ้นที่มีมูลค่าตลาดสูงจะมีอิทธิพลต่อดัชนีมาก ส่วนหุ้นที่มีมูลค่าตลาดต่ำจะมีอิทธิพลต่อดัชนีต่ำ ตัวอย่างเช่น S&P 500, ดัชนีฮั่งเส็ง, SET50 เป็นต้น

สมมติว่า ดัชนี C มีหุ้นดังต่อไปนี้

1. หุ้น A ราคา 20 บาท/หุ้น จำนวน 100 หุ้น
2. หุ้น B ราคา 50 บาท/หุ้น จำนวน 70 หุ้น
3. หุ้น C ราคา 45 บาท/หุ้น จำนวน 80 หุ้น

มูลค่าตลาด = จำนวนหุ้น x ราคาต่อหุ้น

1. หุ้น A = 20 x 100 = 2,000
2. หุ้น B = 50 x 70 = 3,500
3. หุ้น C = 45 x 80 = 3,600

มูลค่าตลาดของดัชนี C จะเท่ากับ 2,000 + 3,500 + 3,600 = 9,100

สัดส่วนของหุ้น A, B และ C ภายในดัชนี C สามารถคำนวณโดยการใช้มูลค่าตลาดของหุ้นหารด้วยมูลค่าตลาดของดัชนีและคูณด้วย 100

1. หุ้น A = (2,000/9,100) x 100 = 21.98%
2. หุ้น B = (3,500/9,100) x 100 = 38.46%
3. หุ้น C = (3,600/9,100) x 100 = 39.56%

คุณจะเห็นว่าหุ้น C มีสัดส่วนสูงที่สุดและหุ้น A มีสัดส่วนน้อยที่สุด

ถ่วงน้ำหนักด้วยมูลค่าตลาดปรับด้วยการกระจายสู่รายย่อย (Free Float Market Capitalization Weighting) คล้ายคลึงกับแบบถ่วงน้ำหนักด้วยมูลค่าตลาด เพียงแค่เปลี่ยนจากจำนวนหุ้นทั้งหมดที่มีบนตลาดเป็นจำนวนหุ้นที่รายย่อยสามารถซื้อได้แทน